Eurovision Artists: Finale begint met een aansteker en eindigt met vuur

In dit artikel lopen we de 26 finalisten af in de volgorde waarop ze zullen optreden.

Bij de beschreven liedjes staat de stand bij de bookmakers vermeld op het moment van schrijven van dit artikel. De actuele stand is hier te vinden. Het gaat om de ranglijst van landen die volgens de bookmakers de grootste kans hebben op de eindoverwinning. Dit is niet persé hetzelfde als de (door boommakers) verwachtte plaats in het eindklassement.

Noorwegen wordt vertegenwoordigd door de 19-jarige zanger Kyle Alessandro met het lied Lighter (aansteker) Er was ooit een vrouw voor wie hij alles over had, maar inmiddels doorziet hij haar leugens. Hij niet langer bang de teugels die hem beperkten te verbranden en opnieuw te beginnen. De stelling dat hij zijn eigen aansteker is betekent ook dat hij niet langer afhankelijk wil zijn van anderen. Tegen einde dooft het vuur even als hij zingt over een moment van stilte en de wens dat het allemaal anders was gelopen. Als hij vervolgt met de zin ‘Maar er is ook een groeiend vuur”, laait ook het vuur op het podium weer op. De bookmakers plaatsen Kyle op het moment van schrijven op plaats 22

Dan komt er een nostalgisch nummer uit Luxemburg. De klanken aan het begin klinken erg als het lied Poupée de cire, poupée de son, het lied waarmee France Gall 60 jaar geleden het Eurovisie Songfestival voor Luxemburg won. Dat is geen toeval want het lied La poupée monte le son (De pop zet het volume hoger) dat dit jaar door Laura Thorn wordt uitgevoerd is een eerbetoon aan deze zangeres en dit lied. De zangeres bevindt zich in een poppenhuis en komt naarmate het lied vordert steeds meer tot leven. Op het moment van schrijve n staat Luxemburg bij de bookmakers op de 17e plaats.

Het derde land is Estland waarvoor Tommy Cash (alias Tomasso) alvast in het 'winaasrcafé' plaats neemt om daar zijn Espresson macchiato te drinken, daarbij begeleid door zijn beveiligers. En wellicht zal het sommige kijkers verbazen, ondanks de beveiliging zal de fan die er in de halve finale in slaagde op het podium te klimmen en even mee te dansen er opnieuw in slagen hetzelfde te doen voordat ze door de beveiligers van het podium wordt afgedragen. Zou het soms bij de act horen? Bij de bookmakers neemt Tommy Cash vooralsnog een 6e plaats in.

Als 4e is het de beurt aan Yuval Raphael die de Israëlische ballad 'New day will rise' zingt. In de pers gaat het bij deze inzending helaas weinig over het lied en vooral over de oorlog in Gaza, de aanslag van Hamas in oktober 2023 waarbij deze zangeres aan de dood ontsnapte en de vragen of het besluit van de EBU dat Israël mee mag blijven doen juist was en of en in hoeverre de uitvoering van het lied door actievoerders verstoord zal worden.

Het lied is een tot nu toe steeds prima uitgevoerde ballade, waarbij de stelling centraal staat dat de liefde uiteindelijk overwint en dat de ellende van nu eens voorbij zal zijn. Het couplet wordt eerst in het Engels en vervolgens in het Frans gezongen. Daarnaast bevat het lied een in het Hebreeuws gezongen citaat uit het Hooglied, een van de boeken van de Tenach en het Oude Testament, waarin gesteld wordt dat geen rivier zo groot kan zijn dat het de liefde kan wegspoelen. Bij de bookmakers staat dit lied op dit moment op de 8e plaats in het rijtje kanshebbers op de eindoverwinning.

De experimentele rockband Katarsis uit Litouwen mag direct hierna het podium op. Hun lied heet Tavo akys (Jouw ogen). Die ogen hebben pijn gezien. Lege woorden zullen volgens dit lied het vuur alleen maar aanwakkeren. De huizen staan in brand en beginnen al om te vallen. De ogen huilen vanwege het weggevallen fundament. In dromen en in het lied huilt de band mee. Op de achtergrond beelden die steeds onheilspellender worden. Bij de bookmakers neemt Litouwen op het moment van schrijven een 23e plaats in.

Nog voor ik leerde te lopen was ik al de rumbera van de wereld, voor mij was dat toen heel normaal zingt de Spaanse zangeres Melody in het begin van haar lied 'Esa diva' Op dat moment wordt ze in beeld gebracht als een schaduw op een doek. Een rumbera is iemand die graag de rumba danst, de term wordt ook wel gebruikt voor een feestbeest. Het is een verwijzing naar het lied ‘El Baile del Gorila’ (De gorilladans) waarmee ze als kindsterretje een wereldwijde hit scoorde. Ze is sindsdien uitgegroeid tot een diva . Maar beroemd worden is geen verdienste volgens dit lied. Een echte diva is volgens dit lied iemand die plezier heeft in wat ze doet en zich daar voor inzet. Een die doet dat ook niet ten koste van anderen. Iedereen kan een diva zijn en Melody roept het publiek op om zichzelf ook als diva te identificeren door dit lied mee te zingen: ‘Ik ben die diva’.

In het lijstje bij de bookmakers staat Spanje op dit moment op plaats 14

Het lied van Ziferblat, de band die Oekraïne vertegenwoordigt, heet ‘Bird of pray’ (Vogel van gebed). De vogel staat symbool voor vrijheid die moeilijk te verkrijgen is,

In het begin van de tekst wordt gezongen over een klein trekvogeltje dat een zwaar lied mee te dragen heeft op zijn vleugels. De zanger spreekt de vogel moed in en vraagt hem de vrijheid tegemoet te vliegen en daarbij het hart van de zanger mee te nemen. De zanger, die achter blijft belooft de vogel dat hij het licht zal zoeken, bergen zal verzetten en de vogel dan te roepen zodat deze terug kan komen en een nieuwe lente aan kan vangen.

Wat is er in hemelsnaam nu zojuist gebeurd? Deze vraag stellen de dames van Remember Monday zich in het lied 'What the hell just happened?'. Er ligt een grote kroonluchter op de grond, kennelijk omlaag gevallen toen ze er nog in hingen de vorige avond. Iemand is een schoen kwijt en ze worden 's morgens wakker met hun feestjurken en make-up van de vorige avond nog aan en op. De kamer draait, de oren tuiten. Ze hebben geen idee meer wat er allemaal gebeurd is, wel weten ze nog dat ze het erg leuk hebben gehad. Als het Verenigd Koninkrijk wint vanavond zal de vraag die de dames in de titel stellen wellicht door meerdere mensen worden gesteld. Bij de bookmakers staat het Verenigd Koninkrijk vooralsnog op plaats 12.

De aan de Wiener Staatsoper geschoolde zanger Johannes Pietsch, alias JJ zingt namens Oostenrijk over Wasted love, verspilde liefde. Hij is zelf een oceaan van liefde, maar het onderwerp van zijn liefde heeft watervrees. Tijdens het optreden zit hij in een wankelbootje en drijft steeds verder van de kust terwijl de storm opsteekt. Hij klampt zich vast aan de mast terwijl hij zingt dat hij verdrinkt in zijn gevoelens. Tegen het eind is er een draaikolk en een vuurtoren die mogelijk redding brengt. Dit lied wordt getipt als kansrijk voor het winnen van de jurystemming. In het lijstje kanshebbers op de eindoverwinning neemt Oostenrijk al geruime tijd de 2e plaats in.

De 3 jongens van Væb (spreek uit als het Engelse woord 'vibe') bevinden zich ook op zee en wel in een roeiboot. Bij elk optreden roeien ze even enthousiast de zee over en ze doen dat met de riemen die ze hebben. Ze roeien hier, ze roeien daar, ze roeien door de golven. Niets kan hen tegenhouden. En als ze vandaag zinken is dat geen ramp, ze hebben een vest en waterdichte schoenen bij zich en hebben voldoende mogelijkheden om op een ander moment opnieuw het zeegat uit te varen. De haven van de finale hebben ze in elk geval bereikt, ze slaan mogelijk flink wat televotingstemmen aan de haak, maar de kans op de eindoverwinning wordt door de bookmakers klein geacht: het staat in het lijstje kanshebbers op plaats 24

De 6 vrouwen sterke popgroep Tautumeitas behoort tot de groep muzikanten die traditionele of folkloristische thema's in een modern jasje gieten. Bij hun lied 'Bur man laimi' (Lied voor geluk) doen ze dat op harmonieuze wijze, gekleed als een soort elfjes, soms achter een doorzichtig gordijn, soms ervoor. "Noch spreuken, noch vervloekingen kunnen mij deren", zingen ze in het begin. Ze weten wat ellende is, maar daardoor weten ze ook wat geluk is. Ze geven aan dat sommige anderen voor bouwwerken van staal kiezen, maat zij laten liever een eik groeien. Want het staal roest, terwijl de eik steeds opnieuw kan bloeien. Bij de boekmakers neemt het zestal momenteel de 20e plek in.

Claude heeft startpositie 12 toebedeeld gekregen en we hopen natuurlijk dat dit een voorteken is dat hij veelvuldig 12 punten zal krijgen. Het leven is een lied, het komt met ups en downs en dat kun je beter accepteren, zo heeft Claude van zijn moeder geleerd. Claude heeft gekozen voor een act waarbij een shot van 3 minuten waarbij de camera hem van het begin van het lied tot het eind van het lied, waar hij zijn jongere zelf in de spiegel ziet, volgt. Uit de reacties op beelden van de 1e repetities blijkt dat het lastig uit de act een fragment van 20 seconden te halen dat representatief is, maar dat de act als geheel goed werkt. Bij de bookmakers staat Nederland inmiddels op de 5e plek.

13. Finland - Ich komme - Erika Vikman

Dan is, met startnummer 13, de spectaculaire act van Finland aan de beurt, waarbij zangeres Erika Vikman onder andere op een vuurwerk spuitende microfoon door de lucht vliegt terwijl ze Ich komme zingt. In het begin van het lied zingt ze dat het nacht is, haar hart klopt en haar poorten open gaan. Ze heet jou welkom, stelt zich voor ("Hallo, ik ben Erika) en laat je weten dat je mag doen alsof je thuis bent. Want wat jij wil, wil zij ook. En dan ontstaat er een situatie waarbij zij en jij 'Ich komme' naar elkaar kunnen roepen. Het publiek wordt opgezweept om bij die woorden mee te doen. Hoe hoog het hoogtepunt van Finland deze avond wordt is afwachten. Bij de bookmakers neemt Finland een 4e plek in en de trend is stijgend.

De titel van de Italiaanse inzending 'Volevo Essere Un Duro' kan vertaald worden met "Ik wilde een stoere vent zijn." En dat is best moeilijk in deze tijd, zeker voor iemand die met niet met een stoer gezicht geboren is en bij judo niet verder is gekomen dan de witte band. De gevoelige tekst van het lied wordt -op verzoek van de Italiaanse omroep- op televisie gebracht met Engelse ondertiteling zodat meer mensen de tekst kunnen volgen. Lucio Corsi begint aan een lange piano, gekleed in een bolero. Hij draagt zijn kenmerkende witte make-up. Achter op het podium staan 2 grote retro-luidsprekers. Een opvallend moment - tegen het eind van het lied laat Lucio live bij het lied passende klagelijke klanken uit een mondharmonica komen. Italië is de 11e kandidaat in de lijst kanshebbers op de overwinning vanavond.

Gaja is een spiritueel lied waarin Justyna in de rol van Gaja kruipt, een van de oude namen voor Moeder Aarde. Ze is de godin, de kracht die jouw DNA heeft geschapen, haar moeder is liefde. Ze is niet blij met de mensen die haar hebben gemerkt door de wijze waarop ze met de aarde omgaan. Er is veel vuurwerk te zien, een draak die vanuit Games of Thrones overgevlogen lijkt te zijn en op enig moment stijgt de godin op en daalt dan weer naar de aarde terug die ze, hoewel de aarde zou kunnen verdrinken in haar tranen, nog altijd liefdevol in haar armen houdt. Aan het aan van het lied spreekt de zangeres een aantal oude Slavische mystieke spirituele termen uit die geluk, voorspoed, gezondheid, kracht en liefde zouden moeten oproepen.

Duitsland wordt vertegenwoordigd door de Oostenrijkse broer en zus Attila en Tünde Bornemisza, optredend onder de naam Abor & Tynna met het electropopnummer ‘Baller’. De titel kan vertaald worden met ‘Schieten’. In het begin van het lied gaat het over “ gaten schieten in de nacht”, het frustrerende gevoel na een pijnlijke breuk in een relatie: “Ik wil gaten schieten in de nacht sterren vallen en knallen op mijn dak.” Het doet pijn, maar het is duidelijk – de relatie is dood, de liefde is als een silhouet van krijt bij Tatort of CSI. Ondanks alle frustratie over wat ze hebben meegemaakt willen ze in hun leven nog het beste uit zichzelf en hun leven halen, verwoord met de Engelse term ‘shooting for the stars’ (naar de sterren reiken), een zin waarin ook weer de term ‘schieten’voor komt.

In zaaltjes en in de Erovision Village en in de St. Jacobshal in Zwitserland is het lied erg populair. Hoe het op het songfestival gaat scoren weten we vanavond. Bij de bookmakers neemt Duitsland een 15e plaats in.

De Griekse zangeres Klavdia zingt in Asteromáta (mijn ster) over afscheid en verlatenheid. De persoon die er niet meer is probeert de achterblijvers te troosten: “Mijn moeder, huil niet om mij, ook draag je zwarte rouwkleren”, wordt gezongen in de eerste regels. Wat er ook gebeurd is of nog zal gebeuren, er blijft altijd een band bestaan: "De zwaluwen geboren uit de omhelzing van vuur,hoe ver ze ook zwerven, zullen nooit de heilige aarde vergeten die ze ooit hun thuis noemden". Bij de uitvoering van het nummer verplaatst de zangeres zich van een pier naar een rots, de pier die de verbinding verbeeldt valt weg en ook de dansers die eerst dichterbij kwamen laten de zangeres op de rots achter. De bookmakers hebben deze ballade voorlopig op plaats 16 staan.

Hij is het zat, zegt PARG in het eerste couplet van zijn lied 'Survivor'. Het nieuws, de meningen, alle leugens die ze verteld hebben. Hij gelooft niets van wat ze hem vertellen. Hij wordt opgelicht en afgeremd, maar, zo zegt hij, ze kunnen hem niet stoppen want hij is een overlever. Hij heeft gebloed, maar is niet verdwenen. Het lied heeft in elk geval de halve finale overleefd. De kans om vandaag ook te winnen wordt door de bookmakers erg klein ingeschat, van de 26 deelnemers staat het in hun kanshebberslijstje op de 25e plaats.

Voor gastland en titelverdediger Zwitserland brengt zangeres Zoë Më de ballad 'Voyage'. Ze zingt over een liefde die vooralsnog niet biedt wat ze er van verwacht. Degene tegen wie ze het heeft zal ooit eens leren dat bloemen mooier worden als je ze water geeft, Nu heeft de ander haar te vaak gesneden met zijn woorden. Maar ze houdt hoop. Als de ander wil, is er nog een hele mooie reis mogelijk.

Miriana Conte serveert namens Malta van alles in deze act. We zien grote rode lippen op het podium, gespreide benen op de ledmuur en op een gegeven moment Skyppiebalt de zangeres op het podium dat het een lieve lust is. In de huidige officiële tekst wordt niet expliciet benoemd wat de zangeres precies serveert. In de originele versie heette het lied 'Serving kant', hetgeen staat voor het brengen van Maltese liedjes, want Kant is het Maltese woord voor ''Zingen'. "Ik heb een geheim dat je moet kennen, het gaat van do re mi fa so" zingt ze onder meer.

Het woord lijkt echter te veel op een Engels schuttingwoord volgens de EBU en omdat de rest van het lied in het Engels is (en de liedschrijvers bewust voor het woord Kant hadden gekozen omdat het op dat schuttingwoord lijkt) was de tekst in strijd met de regels en moest deze aangepast worden.

De Engelse term waar de titel op leek staat in straattaal ook voor het tonen van je vrouwelijke superioriteit en voor de vrijheid om je als vrouw te presenteren. "Diva not down", was de reactie van Miriana Conte op het besluit van de EBU dat de tekst aangepast moest worden. Die tekst verschijnt aan het eind van het optreden ook in beeld. Hoe jury's en publiek deze act waarderen weten we vanavond. Bij de bookmakers neet Malta op dit moment plaats 10 in.

De band NAPA werd opgericht op Madeira en in hun Songfestivalinzending zingen ze over het gegeven dat ze zich elders ontheemd voelen, over hun heimwee naar dit eiland en geven ze aan inmiddels op de terugweg naar huis te zijn.

Ze kwamen, zo zingen ze uit het midden van de zee, het vredige eiland Madeira. Hoe groot de pijn en de eenzaamheid zijn die ze in de stad ver weg van dat eiland voelden, waar de zee uit mensen bestaat, de bergen van beton zijn en de zon anders schijnt dan thuis, valt met woorden alleen niet uit te leggen. Wellicht lukt dat met een lied wel, want de uitvoering in de 1e halve finale raakte bij voldoende kijkers een snaar dat ze Portugal beloonden met een plek in de finale, De bookmakers die aanvankelijk helemaal niet verwachtten dat Portugal de finale zou halen, schatten ook nu de kansen op succes laag in. De band staat met plek 26 onderaan bij de wedkantoren.

De Deense zangeres Sissel krijgt hallucinaties of had die in het verleden, zo blijkt uit de tekst van het lied 'Hallucination' waarmee ze in de finale van het Songfestival staat. Ze heeft iemand ontmoet die werelden voor haar opent die ze niet kende, die haar kleuren doet zien die ze nooit eerder gezien heeft en die haar doet twijfelen of wat ze altijd voor waar heeft aangenomen wel klopt. De wedkantoren hebben Denemarken op de 18e plaats staan, maar wellicht is dat ook een hallucinatie.

Het is nu de tijd om alle zorgen te laten varen, zingen de leden van het trio KAJ dat al geruime tijd als grootste kashebber op de winst wordt gezien. En de beste plek om dat te doen is de sauna in de Zweedse bossen, met de houthakkers die we ook in de act zien. Terwijl de hitte in de sauna stijgt worden de heren steeds enthousiaster over de geneugten die deze hen biedt: ze vragen om meer water en meer stoom tot ze er zelf van gloeien.

De Frase zangeres Louane laat aan het begin van haar act een zandloper vallen en vervolgens blijkt ze zichzelf in die zandloper te bevinden. Terwijl het zand omlaag komt zingt ze over hoe ze met het verstrijken van de tijd is opgegroeid, wat ze wel en niet gedeeld heeft met haar moeder en stelt ze haar moeder de vraag wat zij, daarboven, nog van haar kan zien, nu ze zelf iemand is geworden die door een dochter 'mama' wordt genoemd.
Frankrijk heeft bij de bookmakers de 3e plaats ingenomen in het rijtje kanshebbers op de overwinning vanavond.

Na deze ballade mag DJ Gabry Ponte de zaal en de kijkers thuis opzwepen met de oorwurm 'Tutta l Ítalia" Terwijl we onder meer kijken naar een kauwgom kauwende David worden allerlei zaken benoemd die met Italië geassocieerd kunnen worden.

“Mama, ik kom vanavond niet terug, Maar ik weet zeker dat ik in een bed beland, dan slaap ik”, klinkt het in de eerste regels van het lied. “We zijn allemaal goede jongens”, verzekert hij. Met “spaghetti, wijn en het Onze Vader.” Ook de Mona Lisa (al wordt toegegeven dat die zich in Parijs bevindt), het voetbal en de sterrenkeuken komen voorbij. Iedereen mag meedoen, meespringen en meedansen, zo klinkt het in de tekst want ook al kende je dit lied nog niet, als je het hoort begin je vanzelf te springen.

De titel van het lied waarmee Albanië de competitie afsluit is 'Zjerm" en betekent 'Vuur'. In het lied wordt je gevraagd om je gedurende één minuut een wereld voor te stellen waarin geen paranoia heerst, geen ambulances door de straten racen, geen soldaten zijn, geen huilende weeskinderen en geen flessen in de oceaan. Aan het eind van het lied wordt het vuur aangeroepen dat weer moet gaan branden voor hen die naamloos zijn, voor hen die nog puur zijn, voor hen die eindeloos zoeken. Als dit vuur in ons een zuiver hart schept hoeft de minuut waar het lied mee begon niet af te lopen. In het lijstje bij de wedkantoren staat dit vurige pleidooi op plaats 9 in de lijst kanshebbers op de zege.


Terug naar het overzicht	Gepubliceerd op: 16-5-2025